Er is veel te doen in de media en de politiek over de mevrouw die €7.000,- aan bijstand moet terugbetalen en een boete krijgt van €3.500,- omdat zij boodschappen had gekregen van haar moeder en dit verzuimde te melden aan de gemeente. Politiek Den Haag is boos en de gemeente zegt dat ze niets anders konden besluiten. Duidelijk is dat rechtmatig niet altijd rechtvaardig is.
Bijstand terugbetalen en een boete
Een vrouw uit Wijdemeren moet €7.000,- aan bijstand terugbetalen omdat haar moeder jarenlang eenmaal per week boodschappen voor haar deed. De vrouw stapte naar de rechter, maar die stelde de gemeente in het gelijk. De gemeente is volgens de Participatiewet verplicht om het hele bedrag terug te vorderen. Bovendien moet ze naast deze terugvordering van ruim €7000 ook een boete opgelegd krijgen van waarschijnlijk 50% van het teruggevorderde bedrag (€3500,-). Ze schond namelijk de inlichtingenplicht door niet te melden dat zij in haar levensonderhoud wordt bijgestaan door haar moeder. Boodschappen zijn inkomen in natura en dat moet je volgens de wet melden. Het gevolg is dat de vrouw meer dan €10.000,- dient terug te betalen omdat ze boodschappen haar moeder kreeg.
Is de bijstand te laag?
De vrouw in kwestie geeft aan dat ze bijna haar hele bijstandsuitkering kwijt is aan vaste lasten. Zij heeft de boodschappen die haar moeder voor haar doet nodig omdat ze te weinig overhoudt om ze zelf te kunnen betalen. Dat is een veelgehoord probleem. Ook het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) vindt dat bijstand en minimumloon omhoog moeten. Het Nibud bestudeerde vijf jaar armoedebeleid in tachtig gemeenten en concludeerde dat tienduizenden inwoners maandelijks tientallen euro’s tekort komen, waardoor zij geldproblemen krijgen.
Onbegrip over boodschappenboete
Er is veel onbegrip over dit besluit van de gemeente. Allereerst omdat de nadelen van de terugvordering voor de vrouw onevenredig groot zijn in verhouding tot het doel dat met deze terugvordering wordt gediend. Zo is vrouw meteen in een problematische schuldsituatie terecht gekomen. Ten tweede is er onbegrip omdat op de websites van gemeenten niet te vinden is dat het ontvangen van boodschappen moet worden gemeld. En wat is het verschil met boodschappen die voedselbank en kledingbank ontvangt. Moet je die ook melden?
Den Haag is boos
In de Tweede Kamer is boos gereageerd op het besluit van de gemeente. Op Twitter noemt SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen de overheid een monsterlijke machine. PvdA-Kamerlid Gijs van Dijk vindt dit een voorbeeld van ‘de overheid tegen de mensen‘, PVV-leider Geert Wilders vindt de overheid ‘dus helemaal niets heeft geleerd van de toeslagenschandaal‘. Volgens kamerlid Femke Merel van Kooten is het ‘toeslagenaffaire all over again‘ en ChristenUnie-Kamerlid Eppo Bruins vindt dat barmhartigheid en menselijke maat terug moeten in onze wetgeving.
Hand in eigen boezem
Toch dient een aantal van deze politici hand in eigen boezem te steken. De terugvordering van de bijstand en de opgelegde boete vanwege de boodschappen, is een direct gevolg van de Participatiewet. Deze wet was een wetsvoorstel van VVD en PvdA. (Rutte II) en werd in 2014 aangenomen met steun van D66, CU, SGP en het CDA. Tegen stemden PVV, SP, Groen Links, 50Plus en PvdD.
Kamervragen
Tweede Kamerlid voor de SP, Jasper van Dijk, diende gisteravond Kamervragen in. Van Dijk pleit voor een humaner beleid en stelt dat de huidige aanpak ‘compleet is doorgeschoten’. De wethouder Sociaal Domein van de gemeente Wijdemeren Rosalie van Rijn vindt dat het kabinet en Tweede Kamer ook een rol hebben en ze is blij dat er nu Kamervragen worden gesteld.
Rechtmatig is niet altijd rechtvaardig
Het moeten terugbetalen van bijstand na het ontvangen van giften is een landelijk probleem en komt veel vaker voor. Gemeenten zijn verplicht om geld terug te vorderen als mensen in de bijstand structurele giften krijgen of geld hebben ontvangen voor werk. Volgens de rechter heeft de gemeente naar de wet gehandeld, maar niet alles wat rechtmatig is, is rechtvaardig. Wethouder van Rijn van Wijdemeren heeft toegezegd dit individuele geval opnieuw te bekijken.
Bronnen: AD, Linked in – Evelien Meester, Nibud, NOS, Parool, Rechtbank, Schuldinfo, Trouw
Dit gaat dus om de gemeente waar ik woon, Wijdemeren is erg streng to mensen in de bijstand. Volgens mij heb je in deze gemeente ook geen bijzondere bijstand, wat je wel in andere gemeenten hebt.
Ik vind het artikel en het nieuws niet volledig; deze mevrouw schijnt al 40 (!) jaar hulp te krijgen van haar moeder voor boodschappen. Daar heb ik toch wel mijn vraagtekens bij. Ik ken haar situatie niet dus lastig om daar over te oordelen.
Een moeder geeft haar kind te eten, omdat de kosten te hoog zijn, ikzelf merk ook dat enkele jaren geleden
je nog een paar schoenen kon kopen als je 2 maanden iets wegzette van je uitkering om die te kunnen kopen’in de afgelopen jaren hebben ze de teruggave ziektekosten laten vervallen dat was 400 per jaar wat teruggekregen werd bij de belasting laten vervallen ook de vergoeding bijzondere ziektekosten die je kon aanvragen van 275 euro er niet meer is, ook laten vervallen, en de uitkering jaarlijks langdurigheidstoeslag van ongeveer 349 euro hebben gekort naar een bedrag van nu ongeveer 75 of 125 euro uit mijn hoofd wetende, en de B.T,W, verhoging van 9 procent voor voedselproducten, heeft een tekort aan uitgaven gegeven, al met al een hoog bedrag wat een gerechtigde niet meer uit kan geven om gewoon normaal op menselijke maat te leven, maar het is instinctief dat een moeder haar kind te eten geeft, nu de kosten van het levensonderhoud zoe] hoog zijn, wat corruptie, berovingen, criminaliteit in de hand werkt met alle schade vandien, hopelijk is er meer perspectief om alle dingen die zijn weggehaald en teruggedraaid, terugkomen, voor een menselijk bestaan, want elke euro is er een, maar het bovenstaande verhaal heeft veel problemen gegeven die neigen naar een onwaardig bestaan voor iemand in de bijstand
Volgens de website van de gemeente is aan mevrouw geen boete opgelegd.
https://www.wijdemeren.nl/4/Nieuws/2020/December/Reactie-naar-aanleiding-van-terugvordering-op-vrouw-met-bijstand.html
Hoewel er in de politiek nu verontwaardiging bestaat naar aanleiding van deze casus, hebben in de afgelopen 20 (!) jaar politici er zelf aan meegewerkt door in 2002/2003 de Wet Werk en Bijstand (WWB) aan te nemen, die (nota bene) onder verantwoordelijkheid van toenmalig staatsecretaris Mark Rutte tot stand is gekomen. En omdat de wet niet het gewenste effect had, nl. de uitstroom verhogen uit de uitkering, werd bedacht om de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW), Wajong en WWB samen te voegen naar de Participatiewet. Deze samenvoeging was in feite weinig anders dan het brengen van WSW’ers en Wajong’ers onder de paraplu van de WWB, zij het dat het nu Participatiewet genoemd werd. Op die manier kregen WSW’ers zelfs minder inkomen: zij gingen van het minimumloon naar de bijstandsnormbedragen.
Al onder de WWB gold dat het ontvangen van boodschappen (op structurele basis) als inkomen heeft te gelden: de uitkering werd, en wordt nog steeds, gezien als toereikend om van te leven.
Hoewel het NIBUD recent met het resultaat van haar vijf-jaar durende onderzoek in de media, eindelijk, toegeeft dat een bijstandsuitkering te laag is; had ze dit ook al eerder kunnen publiceren. Met de inkomensplaatjes, die het NIBUD elk jaar maakt onder meer rond Prinsjesdag, was het ook al duidelijk. Maar als je deze inkomensplaatjes nader bekijkt, zie je dat het vakantiegeld al verwerkt wordt in het maandbudget; zonder dat het daadwerkelijk ontvangen wordt. En op die manier heeft ze de afgelopen jaren dus telkens beweerd dat met name alleenstaanden goed rond konden komen.
Ik mag hopen dat deze aandacht voor de hoogte van bijstandsuitkeringen er ook toe leidt dat de bezuinigingen, die nog ‘in de pijplijn’ zitten, van tafel zullen worden gehaald.