Gemeenten zijn bang dat ze de kosten van de bijstand in 2020 niet meer volledig kunnen betalen. Dit budgettekort voor de bijstand komt door de nieuwe arbeidsmarktwet van minister Koolmees van Sociale Zaken.
Meer kwetsbare mensen blijven thuis zitten
Het aantal mensen met een bijstandsuitkering is de laatste jaren behoorlijk omlaag gegaan. Maar dat zou wel eens kunnen veranderen. Dat komt omdat de rek uit de economische groei is. Een andere oorzaak is de Wet arbeidsmarkt in balans (Wab). Dit is een nieuw pakket maatregelen dat per januari 2020 van kracht wordt. De verwachting is dat door de Wab meer kwetsbare mensen thuis blijven zitten.
Wet arbeidsmarkt in balans
De Wet arbeidsmarkt in balans (Wab) treedt op 1 januari 2020 in. Het is een wet van Minister Wouter Koolmees waarmee hij de kloof tussen flexwerk en vast werk wordt verkleind. Hiermee wordt het voor werkgevers aantrekkelijker om mensen in vaste dienst te nemen. Het kabinet hoopt dit te bereiken door vaste arbeid (personeel met een contract voor onbepaalde tijd) minder vast te maken. Ook wordt flexibele arbeid (personeel met een tijdelijk of oproepcontract) minder flexibel en dus minder aantrekkelijk. Zo gaan werkgevers meer betalen voor tijdelijke en uitzendkrachten. Ook het wordt het payrollen duurder. De minister hoopt dat werknemers door de kostenstijging eerder verleidt worden om mensen in dienst te nemen.
Voorzichtiger aannamebeleid
De Wab zorgt voor een voorzichtiger aannamebeleid en de kans dat mensen met een beperking, ouderen en mensen met een migratieachtergrond aan een baan komen, wordt volgend jaar nog moeilijker. Bedrijven gaan namelijk per 2020 voor flexkrachten een hogere werkloosheidspremie betalen en zijn verplicht een transitievergoeding te betalen bij ontslag. Hierdoor zullen werkgevers voorzichtiger zijn bij het aannemen van personeel. Een voorzichtiger aannamebeleid dus.
Meer mensen doen beroep doen op bijstand
Ido van der Meulen, directeur van de Beroepsvereniging voor Klantmanagers denkt dat door de invoering van de Wab kwetsbare groepen vaker langs de kant blijven staan. Er zullen zich volgens hem mensen beroep doen op een bijstandsuitkering. De werkdruk voor klantmanagers en anderen die mensen helpen om een baan te vinden, wordt groter. Dat vraagt meer tijd en aandacht. Daar is in het budget helemaal geen ruimte voor en leidt tot hogere maatschappelijke kosten.
Budgettekort voor de bijstand
In 2020 krijgen alle gemeenten samen iets meer dan 6 miljard euro voor de uitkeringen en ondersteuning van hun bijstandsgerechtigden. Dat is bijna hetzelfde bedrag als dit jaar. Bij een tekort zal er meer budget vrij worden gesteld. Toch voorziet Van der Meulen een budgettekort voor de bijstand en denkt dat het vrijgestelde budget ’tientallen miljoenen’ te weinig is. Het ministerie heeft aangegeven de praktijk ‘nauwlettend in de gaten te houden’. Halverwege het jaar zal de Wab worden geëvalueerd.
Bronnen: Beroepsvereniging voor klantmanagers, Juridisch Platform, Radar, Volkskrant, WNL
