De basisbaan in Enschede is van de baan! De gemeente Enschede wil graag experimenteren om werken ter aanvulling op de bijstandsuitkering mogelijk te maken. Toch wordt een proefproject, waaraan tientallen inwoners zouden kunnen meedoen, op de langere termijn geschoven.
Geen basisbaan in Enschede
De basisbaan in Enschede komt er dus niet. Althans voorlopig niet. Het is op dit moment te ingewikkeld om de basisbaan te realiseren. Niet allen voor wat betreft wet- en regelgeving, maar ook op financieel gebied lukt het niet. Daarnaast is voor de doelgroep van belang dat er een duurzaam perspectief wordt geboden. Ook dat is in de huidige vorm niet mogelijk.
Granieten bestand
Enschede telt ongeveer 6100 bijstandsgerechtigden. In 1800 gevallen gaat mensen die al langer dan 2 jaar een bijstandsuitkering krijgen en 1450 personen zitten al langer dan vijf jaar in de bijstand. Deze groep, het zogenaamde granieten bestand heeft niet of nauwelijks perspectief op een betaalde baan. De gemeente denkt dat een basisbaan kan helpen bij het bieden van maatschappelijk perspectief, meedoen in de samenleving, herstel van sociale contacten en minder beroep op (gemeentelijke) voorzieningen zoals gezondheidszorg en jeugdhulp.
Wat is een basisbaan?
De gemeente Enschede ziet een basisbaan als een baan waarin inwoners die weinig of geen perspectief hebben op betaald werk, aan de slag gaan met maatschappelijke taken. De basisbaan is daarom ook bedoeld om langdurig in te zetten. Er kan gewerkt kan worden aan sociale contacten en het geeft structuur in het leven van de inwoner. Het is een middel dat inwoners en organisaties kansen kan biedt om bij te dragen aan de samenleving.Heeft een basisbaan nut?
De vraag is of een basisbaan wel nut heeft. Als bijstandsgerechtigden een klein bedrag mogen bijverdienen, zou het kunnen betekenen dat zij voor sommige steunregelingen niet meer in aanmerking komen en er netto op achteruit gaan. Dit is de zogenaamde armoedeval waarbij de deelnemer er onderaan de streep minder aan overhoudt. En is er geen sprake van oneerlijke concurrentie, waarbij de bijstandsgerechtigden worden voorgetrokken en de reguliere betaalde banen en vrijwilligerswerk verdringen? Een andere vraag is of de begeleiding van deze mensen niet te veel kost?
Wachten op landelijke spelregels
De gemeente Enschede wil experimenteren met de basisbaan en heeft onderzoeksbureau Nautus gevraagd onderzoek te doen naar de toepassing van basisbanen. Conclusie van dit onderzoek was dat het mogelijk is om 28 langdurig werklozen een basisbaan aan te bieden. Ze krijgen dan bovenop hun bijstandsuitkering een extra toelage. Toch gaat Enschede er voorlopig niet mee aan de slag. Er is onduidelijkheid is over de financiën en de wetgeving. De verwachting is dat in het nieuwe regeerakkoord landelijke aandacht komt voor basisbanen en er spelregels worden opgesteld. Zodra dat duidelijk is, wil Enschede er verder mee aan de slag.
Basisbaan in Groningen
In Groningen heeft men niet gewacht op landelijke spelregels. Daar is al sinds 2020 een experiment met de basisbaan gaande. Dit loopt nog tot eind 2023. Vooralsnog zijn de resultaten positief. Groningen heeft een maatschappelijke kosten-batenanalyse uitgevoerd en de uitkomst was dat de basisbanen het geld waard zijn. De Groningse wethouder Carine Bloemhoff, vindt dat de basisbanen in heel Nederland moeten worden ingevoerd. Het levert volgens haar een bijdrage aan waardevol werk voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt.
Bronnen: 1Twente, Nautus, RTV Oost
