De rechtbank heeft een belangrijke uitspraak gedaan over een foutje dat de gemeente wel eens vaker maakt, namelijk dat de bijstand per ongeluk op de leefgeldrekening van een onderbewindgestelde gestort wordt. De bewindvoerder eist dat de betaling nogmaals op de beheerrekening moet worden gestort omdat er niet is gehandeld volgens het zorgvuldigheidsbeginsel. Met succes. De rechtbank vond dat de bijstandsuitkering nogmaals betaald diende te worden op de beheerrekening.

Beheerrekening en een leefgeldrekening

Als je onder bewind staat heb je in de regel 2 bankrekeningen: een beheerrekening en een leefgeldrekening. Op de beheerrekening komt het inkomen binnen en de bewindvoerder betaalt via deze bankrekening de vaste lasten, zorgt voor de noodzakelijke reserveringen. De onder bewind gestelde heeft geen eigen bankpasje van deze rekening.

De bewindvoerder maakt leefgeld en zakgeld over op de leefgeldrekening. De onder bewind gestelde kan zelf geld opnemen van deze leefgeldrekening.

Bijstand per ongeluk gestort op leefgeldrekening

Toch gaat het niet altijd goed en worden beheerrekening en leefgeldrekening wel eens door elkaar gehaald. Zo stortte de gemeente Hengelo de bijstandsuitkering op de leefgeldrekening, ondanks dat het bankrekeningnummer van de beheerrekening was doorgegeven. De onderbewindgestelde maakte al het geld op. De bewindvoerder vond dat de gemeente de uitkering opnieuw moest betalen, maar de gemeente was het hier niet mee eens waarop de bewindvoerder naar de rechter stapte.

Foutje van de gemeente

Het ging om een stel dat een bijstandsuitkering naar de norm van gehuwden. Zij werden onder bewind gesteld omdat zij niet in staat bleken om hun financiële zaken zelf goed te regelen. De bewindvoerder stelde de gemeente schriftelijk van het bewind op de hoogte en verzocht de gemeente om de bijstandsuitkering voortaan over te maken op de beheerrekening. De gemeente ging hiermee akkoord,maar maakte toch per ongeluk de helft van de bijstandsuitkering over naar de leefgeldrekening van het stel. Het geld, een bedrag van €663,07 om precies te zijn, wordt door het stel direct opgenomen en uitgegeven. Zo snel dat zelfs de bewindvoerder nog niet heeft kunnen zien dat het bedrag op de verkeerde rekening was bijgeschreven. De bewindvoerder wilde dat de gemeente de uitkering nogmaals overmaakt, maar de gemeente weigert dit om het stel het geld voor eigen doeleinden heeft opgenomen.

Oordeel rechtbank

De rechtbank beoordeelt aan de hand van drie juridische vragen of de gemeente bevrijdend heeft betaald. Met andere woorden is de gemeente zijn verplichtingen op basis van een overeenkomst nagekomen. Die vragen zijn:

• Is het bedrag in de beschikkingsmacht van de bewindvoerder gekomen?
• Heeft de bewindvoerder betaling op de leefgeldrekening geldig uitgesloten?
• Heeft de bewindvoerder betaling op de leefgeldrekening geweigerd?

Zorgvuldigheidsbeginsel

De beantwoording van bovenstaande vragen laat zien dat het gemeente geen fout heeft gemaakt en wel degelijk aan haar verplichtingen heeft voldaan door het bedrag van €663,07 over te maken op de leefgeldrekening. Toch komt de rechter tot een ander oordeel en baseert zich daarbij op het zorgvuldigheidsbeginsel. Dit betekent dat de overheid een besluit zorgvuldig moet voorbereiden en neme. Zo dient de overheid de burger correct te behandelen, moet er zorgvuldig onderzoek gedaan worden naar de feiten en belangen, moet de procedure goed gevolgd worden en dient er sprake te zijn van deugdelijke besluitvorming.

Opnieuw betalen

Volgens de rechtbank heeft de gemeente gehandeld in strijd met het zorgvuldigheidsbeginsel. De gemeente was immers op de hoogte van het bewind en wist dat de bewindvoerder de betaling van de uitkering op de leefgeldrekening had uitgesloten. De gemeente had zelfs toegezegd de uitkering over te maken naar de beheerrekening en dat het stel niet in staat is om hun financiële belangen zelf te behartigen.

Dat betekent dus dat de gemeente de uitkering opnieuw dient over te maken, dit keer dus naar de beheerrekening.

Meer foutjes

Overigens maken gemeenten wel vaker een foutje. Zo maakte Den Haag per ongeluk een bedrag van 2,5 miljoen Euro over aan een groep van aan 69 bijstandsgerechtigden en betaalde Almelo bijna een half miljoen teveel aan bijstand aan zo’n 750 bijstandsgerechtigden.

Bronnen: Financieelvakweb, Rechtspraak, Schuldinfo, Schulinck, Wikipedia