Ontvang je een bijstandsuitkering of vraag je een aan, dan MOET je je houden aan de inlichtingenplicht. Je bent verplicht om aan de gemeente alle informatie te geven die nodig is om vast te stellen of je (nog steeds) recht op een bijstandsuitkering.
Gemeente mag alles vragen
In het kader van de inlichtingenplicht mag de gemeente alles vragen wat zij nodig acht om te kunnen beoordelen of je recht hebt op een bijstandsuitkering. Je moet overal aan meewerken en alle informatie verschaffen die de gemeente van je verlangt. Als je niet meewerkt, dan heb je niet voldaan aan die wettelijke inlichtingenplicht en kan de gemeente je een sanctie opleggen. Het kan dan bijvoorbeeld gebeuren dat de bijstandsuitkering voor een bepaalde periode wordt verlaagd of tijdelijk wordt stopgezet. De gemeente kan ook beslissen om de uitkering helemaal te beëindigen. In onderstaande video’s wordt uitgelegd wat de inlichtingenplicht precies inhoudt bij de aanvraag van een nieuwe bijstandsuitkering en bij een bestaande uitkering.
Voorbeelden inlichtingenplicht
- Bankafschriften van de afgelopen jaren. Soms wordt zelfs gevraagd naar bankafschriften van meer dan drie jaar terug.
- Bewijsstukken waar je de afgelopen jaren hebt gewoond. Als je dakloos bent of bent geweest, kan dat best lastig zijn om bewijsmateriaal te verzamelen.
- Bewijsstukken die aangeven waarvan je de afgelopen jaren heeft geleefd.
- Overzicht van je vermogen en eigendommen te maken heeft, zoals huizen en land (ook in het buitenland), boten, caravans, antiek en kunst.
- Overschrijvingsbewijzen van de auto.
- Pensioen- en lijfrentepolissen. Dit is noodzakelijk om vast te stellen of je deze dient af te kopen.
- Sollicitatiebrieven en afwijzingen, zodat de gemeente kan zien dat je actief naar werk zoekt.
- Alle veranderingen in je gezins- of thuissituatie. Dat kan een geboorte van een kind zijn, maar ook een overlijden of echtscheiding. En als je gaat samenwonen of een van je kinderen gaat het huis uit, dan moet je dat melden bij de gemeente
- Alle bewijsstukken over werk. Ook als je vrijwilligerswerk doet, moet je dat melden bij de gemeente. Dat kan namelijk van belang zijn voor jouw re-integratie.
- Alles wat met inkomen te maken heeft, moet je melden aan de gemeente. Het gaat dan om loon en winst, om erfenissen, giften, uitkeringen van verzekeringen, huurinkomsten, kostgangerschap, enzovoorts.
- Alle veranderingen in je verblijfplaats. Je ontvangt namelijk de bijstandsuitkering van de gemeente. Als je in een andere gemeente gaat wonen, moet deze de bijstand gaan betalen.
Grenzen aan de inlichtingenplicht
De inlichtingenplicht gaat ver en de gemeente wil echt heel veel van je weten. Toch hoef je niet alles te vertellen en zijn er grenzen aan de inlichtingenplicht. Hieronder een aantal voorbeelden.
Je moet de gemeente inzicht geven in je financiën en je bankafschriften laten zien. Maar je mag je uitgaven blanco maken. De gemeente heeft namelijk niets mee te maken met waar jij je geld aan uitgeeft. Maar als de gemeente vindt dat je wel erg veel geld uitgeeft voor iemand met een uitkering, dan moet je weer wel kunnen laten zien waar je je geld aan uitgeeft.
Je moet aangeven hoeveel vermogen je hebt. Maar je hoeft de gemeente niet te vertellen welke ‘gewone’ bezittingen je in huis hebt, zoals een koelkast, een bed of televisie
Je hoeft de gemeente ook niet in te lichten over wie je behandelende arts is. Maar als je aangeeft dat je medische klachten hebt, dan kan de gemeente wel weer naar deze informatie vragen.
Bronnen: Judex, Juridisch Loket,Sociaal Verhaal
