Wanneer gemeenten minder streng zijn voor bijstandsgerechtigden, kan dat de kans op werk vergroten. Dit is kortweg de conclusie van het onderzoek van econoom Timo Verlaat waarop hij vandaag promoveert aan de Universiteit Utrecht.
Experiment onder bijstandsgerechtigden
Timo Verlaat heeft in zijn proefschrift een experiment onder bijstandsgerechtigden in Utrecht onderzocht. Daarbij hoefden sommige mensen in de bijstand zich niet te houden aan de verplichtingen, zoals een sollicitatieplicht en de verplichting om mee te doen aan re-integratietrajecten (ontheffingsgroep). Een tweede groep bijstandgerechtigden kreeg intensieve begeleiding, maar mocht wel zelf bepalen hoe die hulp eruit zag. De derde groep kreeg meer mogelijkheden om geld te verdienen, zonder dat dit gelijk werd gekort op hun uitkering.
Vaker een baan
De ontheffingsgroep had aan het eind van het experiment van anderhalf jaar vaker een baan hadden. Hierdoor hadden ze met genoeg inkomen om geen uitkering meer nodig te hebben. Bij de tweede en derde groep zagen we geen grotere kans om de uitkering te verlaten. Wel zagen we dat mensen uit die groepen gedurende het experiment vaker tijdelijk een deeltijdbaan hadden.
Minder streng werkt
De positieve effecten bij de ontheffingsgroep werden zichtbaar tegen het einde van het experiment. Mogelijk kan de anticipatie of de confrontatie met het terugkeren naar het reguliere regime hierin een rol hebben gespeeld. Ook kan het zijn dat er positieve psychologische effecten zijn geweest van de interventie die een blijvend positief effect hebben gehad op de zelfredzaamheid van cliënten. Ze gingen op een andere manier werk zoeken waardoor ze ook eerder werk vonden.
Meer bewijs nodig
Verlaat wil niet alle verplichtingen afschaffen. Hij wil eerst meer bewijs verzamelen dat deze aanpak werkt en bij welke bijstandsgerechtigden deze aanpak aansluit. Zo denkt Verlaat dat mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt begeleiding nodig blijven hebben.
