Werkzoekenden met een afstand tot de arbeidsmarkt krijgen vaak onvoldoende ondersteuning. In 2021 ging het om 5 miljoen Nederlanders. Deze mensen krijgen vaak niet de hulp die ze nodig hebben, concludeert de Nederlandse Arbeidsinspectie in een rapport.

Onderzoek Arbeidsinspectie

In 2020 en 2021 deed de Arbeidsinspectie onderzoek naar de doeltreffendheid van de re-integratieondersteuning en van de inkomensondersteuning. Onlangs kwam het rapport uit emt de onderzoeksresultaten.

Verbetering is noodzakelijk

Er gaat veel goed. Zo doen de uitvoerenden hun best om klanten zo goed mogelijk te helpen en om maatwerk te leveren. Toch moet de reïntegratie en de samenwerking tussen partijen binnen het stelsel van werk en inkomen, verbeterd worden.

Onvoldoende ondersteuning

Een groot deel van de werkzoekenden krijgt onvoldoende ondersteuning. Medewerkers van gemeenten en de uitkeringsinstantie UWV hebben een te hoge caseload en er is een hoge registratiedruk. Dit betekent dat zij onvoldoende tijd overhouden om aan al hun klanten de aandacht te geven die nodig is. Daarom wordt vaak gekozen om klanten te helpen die het makkelijkst aan werk geholpen kunnen worden. Dit leidt er ertoe dat de werkzoekenden die de ondersteuning het hardste nodig hebben, deze niet krijgen.

Ongelijkheid in de ondersteuning

Gemeenten willen vanwege de financiën zoveel mogelijk mensen uit een uitkering te krijgen en naar werk te begeleiden. De gemeenten krijgen een krijgen ze een vast bedrag om de uitkeringen van te betalen. Als ze dat overschrijden, moeten ze bijbetalen. Houden ze geld over, dan kunnen ze dat houden. Dit werkt ongelijkheid in de hand: mensen met niet-westerse migratieachtergrond minder begeleiding. Ze zijn immers vanwege taalproblemen minder makkelijk naar werk te begeleiden. Ook krijgen vrouwen met kinderen minder begeleiding. Zij worden meestal ‘met rust gelaten’. Werk kan namelijk leiden tot onzekerheid met de toeslagen en soms komt het voor dat toeslagen worden teruggevorderd.

Geldproblemen

De groep mensen die geen werk kan vinden en moet rondkomen van een uitkering, heeft vaak geldproblemen. De huidige re-integratieondersteuning en inkomensondersteuning kunnen niet voorkomen dat mensen in armoede belanden. Een op de vijf bijstandsgerechtigden zegt schulden te hebben. De helft van hen heeft een betalingsachterstand bij woningbouwvereniging, zorgverzekeraar of energiebedrijf.

Onvoldoende bescherming tegen armoede

Ministers Karien van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en Carola Schouten (Armoedebeleid) betreuren de uitkomsten van het onderzoek van de Arbeidsinspectie te betreuren. Het stelsel beschermt onvoldoende tegen armoede beschermt. Afgelopen tijd zijn er tal van maatregelen genomen om mensen te helpen met de hoge kosten en de verhoging van het minimumloon. Mogelijk is nog meer nodig.

Bronnen: Arbeidsinspectie, Radar, Trouw