De overheid voorspelt nog altijd sociale zekerheidsfraude op adressen in sociaal-economisch zwakkere wijken, ondanks een eerder rechterlijk verbod. Dat blijkt uit onderzoek van Argos en Lighthouse Reports.
Sociale zekerheidsfraude opsporen
Daarom begint een coalitie van maatschappelijke organisaties een rechtszaak tegen de manier waarop de overheid burgers profileert om sociale zekerheidsfraude op te sporen in wijken met veel uitkeringen. Drie jaar geleden werd de fraudesleepnet SyRI verboden. Het grote bezwaar was destijds dat SyrRI te diep op het privéleven van Nederlanders ingreep en er is geen sprake van een fair balance tussen het maatschappelijk belang en de inbreuk op het privacy. Het systeem is onvoldoende inzichtelijk en oncontroleerbaar.
Risicosignalen
Nu blijkt uit onderzoek van Argos en Lighthouse Reports dat deze werkwijzen om bijstandsfraude en toeslagenfraude op te sporen, gewoon zijn doorgezet. Onder andere gemeenten, Belastingdienst, Toeslagen, UWV, SVB en politie werken samen binnen de Landelijke Stuurgroep Interventieteams (LSI) en delen risicosignalen en privacygevoelige informatie over adressen. Daarnaast kunnen de fraudecontroleurs in de gaten houden met wie het misschien niet goed gaat of mogelijk crimineel gedrag vertonen. Op deze manier wil men de leefbaarheid in de wijk verbeteren.
Moeder in de bijstand
Uit het onderzoek blijkt dat een alleenstaande vrouw die bijstand ontvangt en tijdens de periode van bijstand moeder is geworden een indicator voor fraude kan zijn. Het niet gebruik maken van aanvullende financiële hulp in de bijstand wordt ook gezien als een risico-indicator. Ook wordt gekeken naar iemands waterverbruik, overlastmeldingen, schulden en meer.
Vertrouwen
Minister Carola Schouten voor Armoedebeleid laat weten dat is begonnen met een evaluatie van de LSI en hun werkwijze. Schouten meldt dat ze wil uitgaan van vertrouwen in mensen, maar zegt ook dat de overheid moet controleren of er terecht een beroep wordt gedaan op uitkeringen en moet fraude aangepakt worden. Hierbij moet de menselijke maat centraal staan.
Bronnen: FNV, Lighthouse reports, NPO Radio1, VPRO Argos
