De basisbaan werd begin 2020 in de gemeente Groningen als proef opgestart. Het is een experiment voor mensen met een bijstandsuitkering. De resultaten zijn positief.
Experiment in Groningen
In maart 2020 is de gemeente Groningen gestart met het experiment Basisbaan. Met een dergelijke basisbaan creëert de gemeente extra werkgelegenheid voor inwoners met een grote afstand tot de arbeidsmarkt en die geen kans maken op een betaalde baan. De eerste resultaten van het experiment zijn positief.
Bijstandsuitkering
Carine Bloemhoff, wethouder werk en participatie in Groningen vindt dat we als maatschappij veel meer inzetten op waardevol werk, dat een bijdrage aan de maatschappij levert én aan mensen die op afstand van de arbeidsmarkt staan. Er is namelijk een groep mensen voor wie ‘regulier’ werk niet haalbaar is. Ze willen wel aan het werk, maar velen hebben specifieke uitdagingen, waarvoor maatwerk nodig is. Nu krijgen ze een bijstandsuitkering, want ons systeem richt zich op mensen voor wie een reguliere baan wél haalbaar is.
Wat is een basisbaan?
Er is nog geen vaste definitie van de term basisbaan. In sommige gemeenten wordt een basis gezien als startpunt om verder te komen op de arbeidsmarkt. Zo’n baan is dan bedoeld voor een bepaalde periode en gericht op doorstroom naar een reguliere baan. In Groningen is het eindvoorziening en is er geen door- of uitstroomdoelstelling aan verbonden. De basisbaan is speciaal bedoeld voor mensen die totaal geen zicht meer hebben op terugkeer op de arbeidsmarkt. Het is een betaalde fulltime baan voor mensen met een bijstandsuitkering.
Deze mensen zijn vaak wel in staat om een maatschappelijke meerwaarde te leveren. Met een basisbaan krijgen zij betaald werk en een inkomen op het niveau van het minimumloon. Basisbaners voeren met name taken uit die betrekking hebben op de leefbaarheid van een wijk.
Financiering basisbaan
De gemeente heeft een maatschappelijke kosten-batenanalyse uitgevoerd en de uitkomst was dat de basisbanen het geld waard zijn.
Bij baten gaat het dan bijvoorbeeld om het (toegenomen) inkomen van de medewerkers, extra belastinginkomsten, lagere zorgkosten en om een toename van de leefbaarheid van de wijk. Bij de kosten gaat het vooral om de loonkosten en de kosten voor de begeleiding.
Basisbanen zijn duurder dan het verstrekken van bijstandsuitkering. Jaarlijks kost een basisbaan €17.000,- per persoon meer. Deze kosten liggen voornamelijk bij de gemeente terwijl de winst vooral ligt bij de deelnemers, het rijk en de zorgverzekeraars. Het is belangrijk alle voor- en nadelen tegen elkaar af te wegen. Weeg je maatschappelijke kosten en baten af, dan is de basisbaan, winstgevend.
Basisbaan in heel Nederland invoeren
Het experiment met de basisbaan loopt nog tot eind 2023. het is onduidelijk of de huidige Groningse deelnemers, dan nog een basisbaan hebben
De Groningse wethouder Carine Bloemhoff, vindt dat de basisbanen in heel Nederland moeten worden ingevoerd. Het kan een bijdrage leveren aan waardevol werk voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Ze vindt er een landelijke pilot Basisbaan ingevoerd moet worden, waarin ook geleerd kan worden van de ervaringen in Groningen.
Bronnen: Binnenlands Bestuur, Oog TV, Sociaal Bestek, Sociaal Web, Trouw
