Rotterdam introduceert een werkbonus voor mensen die in de bijstand zitten. Hierdoor wordt parttime werken
aantrekkelijker voor Rotterdammers met een bijstandsuitkering. Overigens moet de werkbonus niet alleen leiden tot minder werklozen. Het moet ook zorgen voor minder uitkeringskosten.
Werkbonus
De werkbonus is een premie waardoor het voor alle Rotterdamse bijstandsgerechtigden ouder dan 27 jaar financieel aantrekkelijker wordt om in deeltijd te gaan werken. Het is een manier om mensen aan te sporen om een eerste stap te zetten richting uitstroom uit de bijstand. De werkbonus, die vanaf 1 april 2021 in werking treedt, moet de gemeente geld op gaan leveren. Een initiatiefvoorstel van onder andere D66, GroenLinks en PvdA om het instrument in te voeren, werd donderdag door de gemeenteraad aangenomen.
Parttime werken loont
Mensen die vanuit de bijstand de stap naar deeltijdwerk zetten, moeten er niet op achteruit gaan. Parttime werken levert in de praktijk onzekerheid op omdat ze niet kunnen rekenen op hun inkomen. Het bijverdiende inkomen dan wordt achteraf verrekend met de bijstand. En het kan dus zo zijn dat een deel van de bijverdiensten aan het einde van het jaar teruggevorderd worden. Natuurlijk kan er gebruik gemaakt worden van de vrijlatingsregeling, waarbij bijstandsgerechtigden 25 procent van het verdiende loon mogen houden, maar ook dat is onzeker. De armoedeval ligt op de loer. De parttime baan kan namelijk zorgen voor een terugval in inkomen omdat bepaalde toeslagen, zoals huur-, zorg- of kindgebonden toeslag, wegvallen. Veel mensen besluiten daarom om maar niet te gaan werken. Ze willen immers geen dief van eigen portemonnee zijn.
Voordeel werkbonus
Bij de werkbonus is die onzekerheid er niet. De premie wordt namelijk niet belast. Zo kunnen deeltijdwerkers met een bijstandsuitkering tot maximaal €105,50 per maand (€1266 per jaar) extra verdienen. Dat bedrag is op jaarbasis gelijk aan het bedrag dat door middel van de vrijlatingsregeling, die voor maximaal zes maanden geldt, verdiend kan worden. De totale bijverdienmogelijkheid wordt effectief verdubbeld.
Re-integratie instrument
Het totale inkomen dat verdiend kan worden met de bijverdienregelingen zal niet te dicht tegen het minimumloon aanzitten. Een voltijdbaan moet financieel nog steeds aantrekkelijker zijn dan de ‘werkbonus deeltijd baan’. Rotterdam ziet de werkbonus als een re-integratie instrument. Een opstap naar een volledige baan. Werken moet lonen.
Parttime werken
De werkbonus is een financiële prikkel die bijstandsgerechtigden een duwtje richting een deeltijdbaan moet geven. Uit onderzoek blijkt in ieder geval dat dat helpt. Mensen die parttime werken blijken drie keer vaker uit te stromen uit de bijstand dan gemiddeld. De werkbonus moet niet alleen leiden tot minder werklozen maar ook tot minder uitkeringskosten. Rotterdam wil dat het percentage werkende bijstandsontvangers stijgt van 6,24 procent naar het landelijke gemiddelde van 8 procent. De werkbonus zal zich dus vanzelf terugverdienen. Het bespaart de gemeente namelijk geld aan uitkeringslasten. De totale kosten zijn geraamd op €3 miljoen en de inkomsten op €5 miljoen.
Werken loont
Overigens is de werkbonus niet alleen bedoel als financiële prikkel om mensen te motiveren om te gaan werken. Werken loont ook op andere manieren. Zo draagt het bij aan zelfvertrouwen en sociale contacten.
De werkbonus wordt op 1 april 2021 ingevoerd en geldt voor twee jaar. Dan zal moeten blijken of de gestelde doelen behaald zijn en of het plan voor verlenging vatbaar is.
Niet de eerste gemeente
Rotterdam is overigens niet de eerste gemeente die deeltijdwerken aantrekkelijk maakt voor mensen met een bijstandsuitkering. Ook Wageningen beloont parttimers in de bijstand. Hier kunnen bijstandsgerechtigden wel €215,- per maand bijverdienen.
Bronnen: Binnenlands Bestuur, D66, NRC, Rijnmond,
