Staatssecretaris Van Ark gaat voor de vermogende bijstandsfraudeurs met openstaande vorderingen en boetes de toegang tot de bijstand aanscherpen. Deze mensen kunnen nu nog in aanmerking komen voor een bijstandsuitkering, ook wanneer zij bezit hebben in binnen- of buitenland.

Vermogende bijstandsfraudeurs

Het kabinet wil voorkomen dat mensen die nog geld moeten terugbetalen omdat ze hebben gefraudeerd met hun bijstandsuitkering, dat bedrag straks niet meer kunnen aftrekken van hun vermogen om zo weer in aanmerking te komen voor bijstand.

Draaideurfraude

Staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bereidt een wetswijziging voor om dergelijke draaideurfraude te stoppen. Deze wet moet ervoor zorgen dat het bezit eerst verkocht moet worden of de schuld moet worden afgelost, voordat er sprake kan zijn van het verstrekken van een uitkering.

Iemand die het verzwijgt, wordt eigenlijk beloond voor zijn slechte gedrag. Dat is natuurlijk een slechte zaak. En dat mechanisme doorbreken we met deze wet, zegt Van Ark.

Fout in Participatiewet

Van Ark reageert repareert met het wetsvoorstel een foutje in de Participatiewet. Nu hebben vermogende bijstandsfraudeurs nog een voordeel als zij bijvoorbeeld vermogen verzwijgen en zo toch bijstand krijgen. Het bekendste voorbeeld van de bijstandsfraude is het bezit van een huis in het buitenland dat niet worden opgegeven. Ook het bezit van kunst of een waardevolle verzameling valt hieronder. Wanneer de fraudeurs gepakt worden, mogen ze op dit moment nog de boete en de invordering als schuld van dat vermogen aftrekken, waardoor ze alsnog in aanmerking komen voor bijstand.

Bevoorrechte positie voor vermogende bijstandsfraudeurs

Fraude is in deze gevallen lonend. Bovendien hebben deze vermogende bijstandsfraudeurs een bevoorrechte positie bij de toegang tot bijstand, ten opzichte van aanvragers van een uitkering die zich netjes houden aan de inlichtingenplicht door hun bezit wel te melden en daar geen vorderingen tegenover hebben staan. Het kabinet vindt dit draaideureffect niet te rechtvaardigen. Fraude binnen de sociale zekerheid mag niet lonen!

Huis in het buitenland

De zaak kwam aan het licht door fraude die Turkse en Marokkaanse Nederlanders. Zij verzwegen dat ze een huis in het buitenland hadden. Op papier leek het alsof de bijstandsaanvrager geen vermogen had. Als de gemeente de fraude ontdekte, werd de uitkering ingevorderd en eventueel een boete opgelegd. Hierdoor ontstond de situatie dat die bewuste persoon een schuld had bij de gemeente. Als dat schuldbedrag hoger was dan de waarde van het verzwegen bezit in het buitenland, dan had deze persoon toch weer recht op bijstand, ook al is de schuld nog niet afbetaald. Diverse gemeentes, waaronder Venlo, Almelo en Venray startten daarom een gevecht tegen deze vorm van bijstandsfraude.

Wetsvoorstel

Volgens Van Ark gaat het wetsvoorstel om vermogende bijstandsfraudeurs geen vrij spel meer te geven. Het voorstel moet voorkomen dat mensen met fraudevorderingen direct weer recht op bijstand krijgen. Om dit te bereiken worden vorderingen en boetes wegens fraude, niet meer meegeteld als schuld bij de vermogenstoets.

Bronnen: Binnenlands Bestuur, Rijksoverheid, Telegraaf