De overheid kondigt versoepelingen rondom het terugvorderen van uitkeringen aan, waarbij uitgegaan wordt van vertrouwen in de burger. Dit betekent dat wanneer je onterecht WW, AOW of bijstand krijgt uitgekeerd, de overheid die na vijf jaar niet meer zal terugvorderen. Nu ligt de deadline op twintig jaar. Dit staat in de nieuwe plannen van ministers Van Gennip (Sociale Zaken) en Schouten (Armoedebeleid).

Versoepelingen rondom terugvordering uitkeringen

Het kabinet kondigde onlangs een minder strenge bijstand aan en zal de uitkeringsregels gaan versoepelen. Maar er is meer. Zo staan er versoepelingen rondom terugvordering uitkeringen, op stapel. Bij de controle op uitkeringen en het bestraffen van fouten, moedwillig of per ongeluk, was wantrouwen de leidraad. Nu wordt het uitgangspunt dat de meeste mensen het goede willen doen en zal er worden uitgegaan van vertrouwen. De menselijke maat staat daarbij voorop.

Uitkeringen terugvorderen

Concreet betekent dit dat onterecht verkregen uitkeringen als de WW-, AOW- en bijstandsuitkering, nu met een maximale wettelijke termijn van twintig jaar kunnen worden teruggevorderd. Die termijn wordt verkort naar vijf jaar. Hierdoor wordt de last verdeeld tussen overheid en burger. Ook de Belastingdienst kan tot maximaal vijf jaar geleden aanslagen herzien.

Vertrouwen wordt de leidraad

De termijn van twintig jaar die nu geldt, gaat uit van wantrouwen en legt een grote bewijslast bij de burger. Een fout die je in het verleden hebt gemaakt, kan ervoor zorgen dat je geld moet terugbetalen. Maar soms maken mensen niet opzettelijk fouten. Pas bij aanwijzingen voor een bewuste overtreding, moeten de instanties dit verder onderzoeken.

Uitkering stopzetten

Nu is het voor uitkeringsinstanties lastig om een uitkering stop te zetten. Dat kan alleen als er een gegrond vermoeden is dat er iets niet klopt. In de nieuwe situatie wordt het makkelijker om een uitkering stop te zetten. Als er getwijfeld wordt aan de rechtmatigheid of als het niet lukt om met de ontvanger contact te krijgen, kan de uitkering worden beëindigd. Als je een bijstandsuitkering krijgt, mag je niet te lang in het buitenland zitten. Maar als de uitkeringsinstanties je niet kunnen bereiken op je Nederlandse adres, dan kunnen ze in de toekomst vanwege langdurig gebrek aan contact, de uitkering stoppen.

Bronnen: NRC, NU.nl, Radar, Volkskrant