Het aantal waarschuwingen omtrent bijstandsfraude is flink gestegen en het lijkt erop dat in 2018 gemeenten strenger zijn gaan handhaven. Althans dat blijkt uit het onderzoek van het CBS. Daarin werd geconcludeerd dat het aantal waarschuwingen namelijk is gestegen, terwijl het aantal mensen met een bijstandsuitkering flink is gedaald.
Meer waarschuwingen
Het CBS heeft onderzocht dat gemeenten in 2018 in het kader van de Fraudewet en de Participatiewet 13.400 waarschuwingen hebben gegeven. Dat zijn er 1000 meer dan in 2017. Dit is veel als je weet dat het aantal mensen met een bijstandsuitkering in die periode met ongeveer 20.000 is afgenomen. Een mogelijke oorzaak zou kunnen zijn dat Nederlandse gemeenten strenger zijn gaan handhaven.
Waarschuwing omtrent bijstandsfraude
Bij fraude met bijstand hoeven gemeenten niet altijd een boete op te leggen. De gemeente kan ook een waarschuwing opleggen. Dat gebeurt als een persoon niet meer dan 150 euro te veel aan bijstand heeft ontvangen of als een uitkeringsgerechtigde zelf binnen een redelijke termijn de juiste informatie heeft verstrekt.
Aantal waarschuwingen
Het CBS voerde dit onderzoek uit in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en betrof het aantal waarschuwingen. Het ging om waarschuwingen omdat de inlichtingenplicht was geschonden, er niet was voldoen aan de eis tegenprestatie, er niet was voldaan aan de arbeidsverplichting en overige waarschuwingen.
Schending inlichtingenplicht
Het grootste deel van de gegeven waarschuwingen omtrent bijstandsfraude waren vanwege het schenden van de inlichtingenplicht. Als je een bijstandsuitkering ontvangt, ben je verplicht de gemeente te informeren over alles wat van belang kan zijn voor het recht op en de hoogte van een bijstandsuitkering. Geef je niet alle informatie, dan betekent dit dat de inlichtingenplicht is overtreden. En net zoals in 2017 was het schenden van de inlichtingenplicht de voornaamste regen om een waarschuwing te geven. Naar schatting gebeurde dit in 2018 zo’n 11.300 keer. Het aantal waarschuwingen voor het niet voldoen aan de eis tegenprestatie is naar schatting lager dan 50.
Gevecht tegen bijstandsfraude
Het gevecht tegen de bijstandsfraude is een lastig verhaal en iedere gemeente pakt het weer anders aan. Zo voerde Rotterdam in 2018 een intensieve controle uit om te achterhalen of inwoners terecht een bijstandsuitkering ontvingen. In Arnhem wordt er periodiek gecontroleerd of mensen nog recht hebben op een uitkering. Ook wordt er samengewerkt met de politie en is het convenant ‘Joint Social Fraude’ getekend. Dit convenant regelt dat er gegevens mogen worden uitgewisseld als er een vermoeden bestaat dat er wordt gefraudeerd.
Bronnen: CBS, Hou van Arnhem, Naleving
